TuneList - Make your site Live

Κυριακή 8 Σεπτεμβρίου 2013

Αιχμάλωτοι πολέμου

Σπάνια πίνω. Ακόμα πιο σπάνια νιώθω την ανάγκη να πιω. Η εικόνα όμως δε λέει να φύγει από το μυαλό μου. Νέοι άνθρωποι με τα χέρια στο κεφάλι προσαγάγονται από πάνοπλους αστυνομικούς. Η απειλή αυτής της χώρας. Τα χέρια στο κεφάλι. Μου έρχεται συνειρμικά στο μυαλό μια φωτογραφία. Το φοβισμένο εβραιόπουλο που σηκώνει τα χέρια μπροστά στους πάνοπλους ναζί.

Η ελληνική κοινωνία ζει μια άνευ προηγουμένου νάρκη. Έχει από μόνη της σηκώσει τα χέρια ψηλά. Η σαδιστική συμπεριφορά των σωμάτων ασφαλείας του Κράτους δείχνει ακριβώς ποια θέλει να είναι η στάση των νέων αυτής της χώρας. Αυτών που αντιστέκονται. Που σκέφτονται. Να σηκώσουν τα χέρια ψηλά. Να δεχθούν τη μοίρα τους. Να υποταχθούν στην Εξουσία. 

Οπότε σου δίνει δύο επιλογές. Ή σηκώνεις τα χέρια μόνος σου ή στα σηκώνει αυτή με τη Βία. Εσύ ποια από τις δύο έχεις επιλέξει ραγιά; Ή τολμάς να σκεφτείς ότι υπάρχει και άλλη επιλογή;

Δευτέρα 17 Ιουνίου 2013

Οι χρονιές του κτήνους

Έχει 2 χρόνια που διάβασα το βιβλίο "Η χρονιά της ερήμου" του Pedro Mairal. Ο Αργεντίνος συγγραφέας περιέγραφε με έναν ιδιαίτερο τρόπο την κρίση που πέρασε η χώρα του. Θα έλεγα ότι ήταν κάπως σουρεαλιστικό.  

Καταστρεφόντουσαν τα κτίρια, οι τοίχοι, κάθε τι υλικό αρρώσταινε. Οι αλλαγές στην καθημερινότητα της πρωταγωνίστριας Μαρίας είναι ραγδαίες. Η βιαιότητα, η απανθρωπιά, η υποβάθμιση της αξίας της ζωής ήταν θυμάμαι κάποια στοιχεία που με έκαναν να έχω μια υποσυνείδητη στεναχώρια όσο το διάβαζα. Στο τέλος θεώρησα ότι ναι μεν η γραφή του είναι καλή, αλλά ότι τα παραλέει ή ότι τέλος πάντων αυτό το υπερεαλιστικό δεν ταιριάζει.

Και φτάσαμε 2013. Και το θυμήθηκα το βιβλίο. Παρατηρώ γύρω μου. Τη δική μου τη χώρα. Τα τελευταία 3 χρόνια. Και τελικά είχα άδικο. Αυτό που θεώρησα υπερεαλιστικό στον Mairal, είναι τελικά ρεαλισμός. Αυτό ζούμε. Τα κλειστά μαγαζιά που σαπίζουν. Η υποτίμηση των κοινωνικών παροχών. Τα κλειστά νοσοκομεία. Η υποβάθμιση της ζωής. Η άνοδος του φασισμού. Η βία. Η καταστολή. Τελικά είχα άδικο. Ο Mairal τα είχε ζήσει όλα αυτά πριν από εμάς. Και τα πέρασε σαν αλληγορία στο βιβλίο. Όλα γύρω μας σαπίζουν. Η κρίση δεν είναι μόνο οικονομική. Είναι ηθική και πολιτική. Και στο βιβλίο ο Mairal το δείχνει πολύ χαρακτηριστικά. Οι άνθρωποι αποκτηνώνονται. Τώρα καταλαβαίνω ότι αυτή η αποκτήνωση ήταν που με τρόμαζε και μου προκαλούσε τη στεναχώρια. Αυτός ο αγώνας για επιβίωση και όχι για ζωή. Απλά επιβίωση σε έναν αποκτηνωμένο κόσμο.

Τετάρτη 12 Ιουνίου 2013

Πού'σαι ρε μπάντιιι*...

Αυτές τις μέρες θυμήθηκα τον παππού μου. Μία από τις σπάνιες πολιτικές συζητήσεις που είχαμε κάνει ενώ ήμουν παιδί. Η συζήτηση ήταν της μίας πρότασης και εκεί έληξε. 

"Ποτέ μην ψηφίσεις δεξιά"

Και εγώ το πήρα τοις μετρητοίς.



*Μπάντι φώναζα τον παππού μου όταν ήμουν μικρός.

Κυριακή 19 Μαΐου 2013

Στους δεκαπέντε συντρόφους (Nazim Hikmet)

Δεν κλαιν τα μάτια
       που συνήθισαν
            φωτιές να βλέπουν.

Οι αγωνιστές
       περήφανα κρατούν ψηλά το αστέρι τους
                        δε σκύβουν
                              το κεφάλι

Καιρό
       να κλαίμε τους συντρόφους
               δεν έχουμε.

Αλλά το τρομερό σας κάλεσμα
        είναι μες στην ψυχή μας
              κ' οι δεκαπέντε σας καρδιές
                       θα χτυπούν μαζί μας.
Το σιγαλό βογγητό σας
       κρούει τ'αυτιά μας
              ως βροντή αντιλαλώντας
                      σαν προσκλητήριο.

Κόσμε που έχεις παλιώσει
        θα γίνης στάχτη
               είναι γραφτό σου
                      να συντριβής.
Και δε μπορείς
        σκοτώνοντας
             τους συναγωνιστές μας
                     να μας λυγίσης.
Ξέρε το
       κι αν ακόμη οι θυσίες μας
              θα'ναι βαρειές
                   νικητές θα βγούμε.

Μαύρη θάλασσα
        γαλήνεψε τα κύματά σου
               Θα 'ρθη κ' η μέρα
                      που λαχταρήσαμε
                              της ειρήνης
                                     και της ελευθερίας
                                            Θα 'ρθη η μέρα
                                                   που θ' αρπάξουμε
                                                           τις βαμμένες
                                                                   στο αίμα μας
                                                                             λόγχες.

Nazim Hikmet (1921)

Παρασκευή 3 Μαΐου 2013

Ο Δρόμος

Μακρύς και άδειος δρόμος
Βαδίζω στο σκοτάδι, σκοντάφτω και πέφτω
Σηκώνομαι και βαδίζω τυφλός, τα πόδια μου
Πατούν στις πέτρες και στα ξεραμένα φύλλα
Κάποιος πίσω μου βαδίζει κι αυτός πάνω στις
        πέτρες και στα φύλλα:
Αν σταματήσω, σταματά κι αυτός
Αν τρέξω, τρέχει κι αυτός. Γυρίζω: κανείς
Όλα σκοτεινά και άδεια
Γυρίζω και ξαναγυρίζω σε αυτά τα στενά
Που δε βγάζουν πάντα στο δρόμο
Κανείς δε με περιμένει, κανείς δεν ακολουθεί
Ψάχνω έναν άνθρωπο που σκοντάφτει
Σηκώνεται μόλις με δει και λέει: κανείς


Octavio Paz


από το 
Σύντομα Ποιήματα
Επιλογή-Απόδοση Αντώνης Μακρυδημήτρης
Εκδόσεις Ταξιδευτής

Πέμπτη 21 Φεβρουαρίου 2013

Här är Balkan

Δε θυμάμαι πότε ήταν.  Χειμώνας ήταν. Είχε πολύ κρύο. Νοέμβριος; Τότε νομίζω. Πήγα μαζί με τον συγκάτοικο. Τον Κώστα. Πήραμε αεροπλάνο και πήγαμε Στοκχόλμη. Είχα κανονίσει να μας φιλοξενήσει ένας Σουηδός. Είχε κανονίσει να δούμε κάτι φίλους του Έλληνες μετανάστες 2ης γενιάς.

Πόλη τρομερή. Αυτός ο γάμος πόλης και νερού είναι που χαρίζει αυτήν την ομορφιά. Και ο κόσμος όμορφος. Ποτέ δε μου άρεσαν οι ξανθιές. Εκεί άλλαξα γνώμη.

Πήγαμε στους γνωστούς του Κώστα. Είχε εστιατόριο ο φίλος. Αμάνικο, τατού, πρώην ποινικός, νυν εστιάτορας. Γαμώ τα παιδιά. Άρχιζε να μου θυμίζει ταινία του Fatih Akin.

Το βράδυ κανόνισε η αδερφή του φίλου να βγούμε έξω. Οπότε φέρνει τις 2 κολλητές της. Μία από Τουρκία και μια από Κουρδιστάν. 2ης γενιάς και αυτές. 

Έχουμε ορέξεις με τον Κώστα και αρχίζουμε να πίνουμε. Θυμάμαι κάναμε ένα σκωτζέζικο κόλπο. Για να πίνουμε πιο πολύ. Και ασύστολα. Ρίχναμε ένα κέρμα των 5 πεννών μέσα στο ποτήρι. Έπρεπε να πιεις την μπύρα μονορούφι για να σου έρθει το κέρμα στα χείλη. Και μετά είχες το δικαίωμα να το βάλεις σε αλλουνού το ποτήρι. Δε θυμάμαι πόσες ήπιαμε. Θυμάμαι ότι ακούσαμε ελληνικά στο μπαρ. 2 κοπέλες από Ελλάδα. Ρίζες από Τρίκαλα. Μας γνωρίζουν και τα αγόρια τους. Είναι οι μπάρμεν. Από Μαυροβούνιο. Δε θυμάμαι να ξαναπερίμενα τα ρέστα. 

Το κλαμπάκι κλείνει στις 3. Έχουμε κάνει κεφάλι. Πηγαίνουμε σε ένα γυράδικο με ελληνικό όνομα. Χτυπάμε ένα γύρο. Τελικά είναι Σύριοι αυτοί που το δουλεύουν.

Πιέζουμε το Σουηδό να μας πάει και αλλού. Περπατάμε ανάμεσα σε μεθυσμένους και μεθυσμένες σε ένα πεζόδρομο. Σταματάω και κοιτάζω μια κοπελιά λιπόθυμη από το αλκοόλ. Ένας μπάτσος μπαίνει μπροστά μου. Προτάσσει το στήθος του. Μου μπαίνει η ιδέα να του τραβήξω μια μπουνιά και να αρχίσω να τρέχω. Με προλαβαίνει η φωνή του Κώστα. 

Φτάνουμε στο πλωτό κλαμπ. Στην ουρά μας κόβει ο μπράβος. Τρώμε πόρτα. Εμείς και ακόμα μερικές ψωλές. Ο σουηδός μας έχει πάει ήδη να βρει ταξί. Η "πόρτα" εκεί δεν είναι συζητήσιμη.

Έχουμε κολλήσει στον μπράβο με τον Κώστα. Ο κακός και ο καλός τουρίστας. Εγώ τον ρωτάω ποιος νομίζει πώς είναι και επειδή τον βάλανε εκεί θα μας απαγορεύει να μπούμε και να πα 'να γαμηθεί. Από το άλλο αυτί ο Κώστας του έχει τάξει γυναίκες και ονειρεμένες παραλίες στα ελληνικά νησιά και ποτά στα μπαρ της Αθήνας. Δεν ξέρω τι δούλεψε. Μπήκαμε όλοι. Και εμείς και η ψωλοπαρέα των Σουηδών. Ο δικός μας ακόμα με ρωτάει τι είπαμε στον μπράβο.

Με το που μπήκα μέσα έπεσα σε μια κοπέλα. Αρχίσαμε το χαμούρεμα. Ιταλονορβηγίδα με γκόμενο Έλληνα ονόματι Ανδρέα και δεν ήταν σωστό αυτό που κάναμε. Με τον Κώστα χαθήκαμε μέσα εκεί. Την επόμενη έμαθα ότι κερνούσε σφηνάκια σε κάτι Σέρβους που ήταν η παρέα του κερατά του Ανδρέα.

Το κλείσιμο με βρήκε χωρίς φωτογραφική. Μου την έφαγαν. Ανεβαίνουμε στο ταξί και γυρνάμε σπίτι. Μας ακούει να μιλάμε ο ταρίφας και σκαλίζει κάτι σιντί. Ακούγεται δυνατά από τα ηχεία η φωνή του Καρρά. Στο διάολο η κάμερα. Εδώ είναι Βαλκάνια ρε. Μέσα στη Στοκχόλμη.

Τρίτη 5 Φεβρουαρίου 2013

Δεν έχουν γνώση οι φύλακες



Αυτό το βλέμμα δε λέει να βγει από το μυαλό μου. Ένα βλέμμα γεμάτο μίσος. Μίσος και οργή.

Δεν το φοβάμαι όμως. Δεν είμαι εγώ ο αποδέκτης του. Δεν κοιτάνε εμένα αυτά τα μάτια. Τους βασανιστές του κοιτάνε. Τα παπαγαλάκια της Εξουσίας με τα μικρόφωνα. Τους δολοφόνους του φίλου του. Την Εξουσία την ίδια. Αυτούς κοιτάνε.

Απορώ. Δεν μπορώ να καταλάβω την Εξουσία. Σκοτώνουν ένα παιδί. Ο φίλος του παίρνει όπλο. Βασανίζουν αυτό με το όπλο. 
Έχουν την εντύπωση ότι το επόμενο θα διστάσει να πατήσει τη σκανδάλη;

Τρίτη 15 Ιανουαρίου 2013

Ανθρωπάκι από άμμο

Σε 'σένα μιλάω που με κοιτάς μέσα από την κουκούλα.
Σε 'σένα πιστό σκυλί των αφεντικών σου.
Σε 'σένα που κάνεις παρέα μόνο με τους ομοίους σου.
Σε 'σένα που βλέπεις όλη την κοινωνία να σε φτύνει.
Σε 'σένα που κρατάς πολεμικό οπλισμό σαν προέκταση του φαλλού σου.
Σε 'σένα που χτυπάς με μίσος όποιον στέκεται μπροστά σου στο δρόμο.
Σε 'σένα που προτιμάς τη χούντα από την ελευθερία.
Σε 'σένα που βλέπεις με συμπάθεια το ναζισμό.
Σε 'σένα που έχεις συνειδητά αποφασίσει από ποια μεριά θα είσαι.

Θέλω να σου πω ότι η σύγκρουση θα είναι σφοδρή. Μην επαναπαύεσαι. Μη χαίρεσαι. Μην ειρωνεύεσαι. Η σύγκρουση θα είναι σφοδρή. Και τότε δε θα υπάρχει διέξοδος. Θα μιλήσει τότε η μαμή της ιστορίας. Και τότε θα είσαι ο πρώτος που θα αντιμετωπίσει το κύμα στο δρόμο. Και ο πρώτος που θα τσακιστεί.

Τετάρτη 9 Ιανουαρίου 2013

Πες τα Κώστα





Είναι η ομορφότερη
γυναίκα που έχω δει εδώ
και χρόνια.
Μου μιλά για τον Ντοστογιέφκσι,
τον Νίτσε, τον Κίρκεγκωρ
κι όλα όσα λάτρεψα στη ζωή μου.
Την ακούω με θαυμασμό·
δεν παύω όμως στιγμή 
να φαντάζομαι το μουνί της.

Ο άντρας, θεέ μου, είναι ένα κτήνος.

Κώστας Δεσποινιάδης